Dendermonde – Robin Van Nuffel en Andries De Smet, beiden geboren in Dendermonde, hebben het plan opgevat om een documentaire te draaien over het potentieel van psychedelica bij de behandeling van depressies en andere psychische aandoeningen. Het tweetal was vorige zomer op een wetenschappelijke conventie in Londen en kon daar al enkele vooraanstaande wetenschappers spreken.
“Er is een revolutie aan de gang in de geestelijke gezondheidszorg en het is nodig om het bestaande taboe rond psychedelica te doorbreken”, start Robin Van Nuffel. “In Amerika staat het onderzoek naar het gebruik van psychedelica bij de behandeling van psychische aandoeningen heel ver. Er is een heel grote kans dat MDMA in combinatie met psychotherapie legaal wordt vanaf 2021 voor de behandeling van mensen met een posttraumatische-stressstoornis (PTSS). België blijft achterop. We vonden in ons land voorlopig zelfs geen enkele wetenschapper die zich bezighoudt met het bestuderen van bijvoorbeeld MDMA. Kim Kuypers wil de eerste Belgische MDMA-therapeute worden, maar zij doet haar onderzoek aan de Universiteit van Maastricht. Met onze documentaire willen we het debat ook hier op gang brengen.”
“Psychedelica zijn drugs die je bewustzijn veranderen”, gaat Andries verder. “De bekendste zijn lsd, MDMA en psilocybine, het actieve bestanddeel in de zogenaamde magic mushrooms. In de jaren ’50 en ’60 waren er al veelbelovende onderzoeken naar het effect van bijvoorbeeld lsd op alcoholverslaving. Maar toen kwamen psychedelica in de popcultuur terecht, met alle misbruik van dien, en alle onderzoek werd verboden. De laatste vijftien jaar vindt er echter een echte psychedelische renaissance plaats.”
Huidige behandelingen schieten tekort
“Het probleem met de huidige behandelingen is dat ze vooral focussen op symptoombestrijding, mensen genezen niet. Patiënten nemen diverse medicijnen, maar de kern van het probleem wordt nooit aangepakt. Dat is net wat psychotherapie in combinatie met psychedelica doet: je gaat naar de kern van de emotionele problemen en helpt mensen om ze te verwerken. Hieruit volgt dat mensen geen anti-depressiva meer moeten nemen voor de rest van hun leven.”
MDMA
“Mensen die een traumatische ervaring hebben beleefd, hebben het heel moeilijk om over hun trauma te praten. Ze worden opnieuw getraumatiseerd wanneer ze alles oprakelen en dat is jammer, aangezien erover praten helend werkt. MDMA heeft het effect om mensen minder geremd te maken. Tijdens de therapie werkt de MDMA als een soort reddingsvest die ervoor zorgt dat ze de hele ervaring kunnen bespreken zonder opnieuw getraumatiseerd te worden.”
“Vijftig procent van de mensen met PTSS zijn behandelingsresistent, dat wil zeggen dat ze niet geholpen kunnen worden met de huidige behandelingen. Vandaag blijven ze onnodig lijden aan hun symptomen: paniekaanvallen, nachtmerries en depressieve periodes. Twee derde van die uitbehandelde mensen zijn een jaar na de MDMA-behandeling nog altijd bevrijd van hun aandoening. Hun symptomen zijn zodanig afgenomen dat ze het etiket van PTSS niet meer krijgen. Dat is spectaculair.”
Magische paddenstoelen
Naast MDMA focussen Andries en Robin zich in de documentaire ook op psilocybine, een stof die te vinden is in bepaalde paddenstoelen. “Mensen die in een depressie zitten hebben vaak dezelfde negatieve gedachtegangen”, licht Robin toe. “Psilocybine heeft het potentieel om vastgeroeste gedachten los te weken en te tonen aan mensen dat het ook anders kan. Een goede metafoor is die van de ondergesneeuwde berg. Soms zit je vast in een bepaalde manier van denken in je leven: je skiet al zo lang de berg af via dezelfde wegen en op den duur denk je dat er alleen die paden zijn. Psychedelica vegen deze paden uit, zodat je ziet dat je evengoed een andere weg zou kunnen nemen.”
Taboe wegnemen
Robin Van Nuffel is cameraman-videomonteur en Andries De Smet haalde net zijn doctoraat filosofie. “We vullen elkaar perfect aan”, zegt Robin. “Zelf zorg ik onder meer voor het camerawerk en de montage en Andries zorgt ervoor dat de documentaire inhoudelijk is onderbouwd. We willen namelijk een objectief en genuanceerd beeld geven van het potentieel van psychedelica als medicijn. Psychotherapie blijft hoe dan ook de kern van de behandeling, maar dankzij het effect van sommige drugs kunnen uitbehandelde patiënten vaak toch nog geholpen worden.”
De nood aan alternatieve behandelingen voor depressies en andere psychische aandoeningen is volgens Robin ontzettend groot. Hij verwijst daarbij naar het grote aantal landgenoten dat heeft af te rekenen met een depressie. “We beweren niet dat psychedelica het nieuwe wondermiddel zijn en we willen ook geen goednieuwsshow brengen, maar met onze documentaire willen we wel het taboe hierover wegnemen en mensen meer bewust maken van de mogelijke alternatieven”.
Sociaal engagement
Robin maakt met Memory Lane reportages in opdracht van bedrijven en organisaties. “Ik wil met deze documentaire zelf een verhaal vertellen”, legt hij uit. “Andries en ik doen dit vrijwillig. We willen ons sociaal engageren met deze documentaire.”
Robin en Andries startten een crowfundingcampagne, vooral om hun reiskosten te kunnen betalen. “We zijn in november gestart en haalden in een recordtijd het vooropgestelde bedrag op om de documentaire te kunnen maken”, licht Robin toe. “Voor een audiovisuele upgrade van de documentaire, door het gebruik van bijvoorbeeld animaties, zijn we nog op zoek naar extra budget. Animaties hebben het voordeel dat ze een moeilijk uit te leggen onderwerp helder in beeld kunnen brengen. Laat dat net zijn wat we nodig hebben.”
Beide documentairemakers zullen dit jaar afreizen naar Amerika om er aan de Johns Hopkins University en Medical University of South Carolina wetenschappers en patiënten te spreken. Als alles volgens plan verloopt, zou de documentaire eind van dit jaar klaar moeten zijn. “We hebben al contact gezocht met enkele producenten om onze documentaire te distribueren”, aldus Robin.
Meer informatie: nl.ulule.com/documentaire-psychedelica/
De crowdfunding is intussen afgelopen. Mensen die het project nog willen steunen kunnen een bijdrage leveren op het rekeningnummer van de documentaire: BE47 9731 8445 9880, met vermelding van je naam en je e-mailadres. De beloningen per bedrag blijven van toepassing.
Foto’s: Leyla Hesna
